Hệ thần kinh là hệ cơ quan quan trọng bậc nhất có chức năng điều khiển mọi hoạt động của cơ thể con người, từ đi đứng, điều hòa hơi thở, duy trì nhịp đập của tim cho đến suy nghĩ, học hỏi, ghi nhớ và kiểm soát cảm xúc.
Thế nhưng, theo thời gian, trước “sức ép” của các yếu tố như tuổi tác, môi trường, thói quen sinh hoạt không lành mạnh, sức khỏe của hệ thần kinh có thể dần suy yếu, kéo theo nhiều hệ lụy như trí nhớ giảm sút, tinh thần mệt mỏi, uể oải, khó tập trung, từ đó gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và hiệu quả công việc.
Để củng cố và cải thiện sức khỏe của hệ thần kinh, giải pháp đơn giản và hiệu quả nhất là bổ sung thêm nhiều loại thực phẩm có chứa các dưỡng chất tốt cho hệ thần kinh sau đây:
1. Thực phẩm giàu protein rất tốt cho hệ thần kinh
Nếu nhắc đến việc “Ăn gì tốt cho hệ thần kinh, bổ não, tăng trí nhớ?” thì bạn không thể bỏ qua các loại thực phẩm giàu protein như thịt, cá, trứng, các sản phẩm từ sữa, các loại hạt, các loại đậu….
Thành phần cấu tạo chính của protein là axit amin, có vai trò quan trọng trong việc tạo ra chất dẫn truyền thần kinh. Các chất dẫn truyền này sẽ giúp tế bào não giao tiếp và truyền tín hiệu đến nhiều bộ phận khác nhau trên cơ thể để các bộ phận này thực hiện tốt “nhiệm vụ” của mình.
Không những vậy, protein còn chứa nhiều tryptophan và tyrosine, 2 loại axit amin quan trọng giúp cơ thể tăng cường sản xuất serotonin và dopamine. Đây là các chất dẫn truyền thần kinh có tác dụng quan trọng trong việc khôi phục năng lượng, tăng cường khả năng tập trung, ghi nhớ, đồng thời cải thiện tâm trạng, giúp giảm lo lắng và trầm cảm vô cùng hiệu quả.
Thịt được biết đến là một trong những nguồn cung cấp protein dồi dào nhất cho cơ thể. Tuy nhiên, trong vô vàn các loại thịt, chuyên gia sức khỏe thường khuyên bạn nên lựa chọn thịt gia cầm, đặc biệt là thịt gà, thay vì thịt đỏ vì chúng chứa ít chất béo bão hòa hơn. Việc tiêu thụ ít chất béo sẽ giúp bạn ngăn ngừa đáng kể tình trạng tăng cholesterol trong máu cũng như nguy cơ mắc phải các bệnh lý tim mạch. Ngoài ra, thịt gà còn chứa nhiều L-tyrosine, một loại axit amin quan trọng giúp cơ thể tạo ra dopamine.
2. Vitamin nhóm B
Các vitamin nhóm B như vitamin B1, B2, B3, B6, B12, axit folic và biotin đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao sức khỏe của não bộ và hệ thần kinh, giúp giữ cho tinh thần luôn minh mẫn, sáng suốt, đồng thời tăng cường trí nhớ và khả năng tập trung. Đặc biệt, các vitamin nhóm B còn được chứng minh là giúp cải thiện tâm trạng, giảm căng thẳng, lo lắng và trầm cảm.
Một trong những lợi ích nổi bật nhất của các vitamin nhóm B là thúc đẩy quá trình chuyển hóa homocysteine, giúp bạn ngăn ngừa nguy cơ sa sút trí tuệ, suy giảm nhận thức và mất trí nhớ. Không những vậy, nhóm vitamin này còn có khả năng kích thích hoạt động của các enzym, sản sinh và sửa chữa ADN, từ đó giúp duy trì sự khỏe mạnh của các tế bào thần kinh.
Khi thiếu hụt vitamin nhóm B, đặc biệt là vitamin B1, B2, B6, B12 và axit folic, bạn có nguy cơ gặp phải các vấn đề như suy giảm trí nhớ, lú lẫn, mệt mỏi, chán ăn, trầm cảm. Để bổ sung các vitamin nhóm B giúp hệ thần kinh luôn khỏe mạnh, bạn có thể thêm vào thực đơn hằng ngày của mình các loại thực phẩm như:
- Trứng
- Thịt (thịt gia cầm, thịt bò, thịt heo)
- Cá (cá hồi, cá ngừ…)
- Đậu (đậu lăng, đậu Hà Lan…)
- Rau lá xanh (rau bina, cải xoăn…)
- Hạt (hạt phỉ, óc chó, hạt dẻ cười…)
- Trái cây (cam, chuối, dưa hấu, dâu tây…)
3. Ăn gì tốt cho hệ thần kinh? Thực phẩm giàu carbohydrate
Carbohydrate là thành phần cơ bản trong thức ăn mà cơ thể con người sử dụng để tạo ra năng lượng. Khi đi vào cơ thể, carbohydrate sẽ chuyển hóa thành glucose rồi được hấp thu vào máu. Glucose là nguồn nguyên liệu cần thiết cho mọi hoạt động sống của con người, kể cả vận hành não bộ. Theo đó, mỗi ngày, bộ não cần khoảng 130g carbohydrate để hoạt động hiệu quả.
Carbohydrate cũng hỗ trợ quá trình hình thành chất dẫn truyền thần kinh để giúp các tế bào não “kết nối” với nhau. Bên cạnh đó, dưỡng chất này còn tăng cường khả năng lưu thông máu đến các cơ quan trong cơ thể và giúp não xử lý thông tin được tốt hơn. Não không nhận đủ lượng glucose cần thiết có thể dẫn đến tình trạng suy giảm trí nhớ, giảm khả năng phản ứng, khó tập trung và không có tinh thần làm việc.
Khi lựa chọn nguồn cung cấp carbohydrate cho cơ thể, bạn nên tập trung vào các loại rau củ, hoa quả tươi giàu chất xơ. Những thực phẩm này không chỉ chứa nhiều carbohydrate có khả năng cung cấp năng lượng cho não, mà còn giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào não chống lại tác động của các gốc tự do.
4. Omega-3 là dưỡng chất tốt cho hệ thần kinh
Não người có cấu tạo 70% là chất béo. Vì vậy, không có gì khó hiểu khi chất béo là một trong những dưỡng chất cần thiết giúp duy trì sức khỏe của não bộ và hệ thần kinh. Tuy nhiên, khi bổ sung chất béo cho cơ thể, bạn cần đặc biệt thận trọng và chỉ nên chọn các loại chất béo tốt cho sức khỏe. Nhiều nghiên cứu cho thấy, axit béo omega-3 là một loại chất béo lành mạnh có vai trò quan trọng đối với hoạt động của não bộ và hệ thần kinh, giúp hỗ trợ quá trình học hỏi và ghi nhớ. Đặc biệt, axit béo omega-3 còn có khả năng bảo vệ mạch máu, giảm viêm trong não, đồng thời giúp phát triển trí não và duy trì sự khỏe mạnh của các tế bào thần kinh.
Cơ thể con người không thể tự tổng hợp axit béo omega-3 mà cần được cung cấp thông qua chế độ ăn uống. Để não và hệ thần kinh luôn khỏe mạnh, bạn nên bổ sung các loại thực phẩm giàu omega-3 sau đây vào thực đơn ăn uống của mình:
- Cá, đặc biệt là các loại cá béo như cá hồi, cá mòi, cá thu và cá ngừ
- Dầu hạt lanh và dầu oliu
- Quả óc chó, hạt chia
- Trứng.
5. Ăn gì tốt cho hệ thần kinh? Thực phẩm giàu vitamin E
Vitamin E là một chất chống oxy hóa mạnh, có tác dụng bảo vệ tế bào khỏi tình trạng stress oxy hóa do các gốc tự do gây ra. Stress oxy được xem là một trong những “thủ phạm” thường gặp gây thoái hóa thần kinh. Trong khi đó, não là cơ quan dễ bị ảnh hưởng nhất.
Với đặc tính chống oxy hóa, vitamin E được chứng minh là có tác dụng ngăn ngừa và làm giảm tốc độ suy giảm nhận thức, đồng thời giúp tăng cường trí nhớ khi não “già” đi. Để cung cấp vitamin E cho cơ thể, bạn nên bổ sung thêm vào chế độ ăn uống của mình các loại thực phẩm như ngũ cốc, rau lá xanh, các loại hạt, trái cây, măng tây, trứng, gạo lứt và các loại dầu thực vật như dầu hướng dương và dầu oliu.
6. Thực phẩm giàu choline rất tốt cho trí não
Choline được mệnh danh là một trong những “món quà” tuyệt vời đối với sức khỏe não bộ. Đây là hợp chất hữu cơ tan trong nước, thường được xếp cùng với các vitamin nhóm B vì có cấu trúc và chức năng tương tự.
Choline có khả năng kích thích các phần não chịu trách nhiệm về ghi nhớ, từ đó giúp tăng cường trí nhớ và khả năng học tập vô cùng hiệu quả. Ngoài ra, choline còn góp phần tạo ra chất dẫn truyền thần kinh acetylcholine dùng cho hoạt động ghi nhớ, cử động cơ, điều hòa nhịp tim…
Với những lợi ích kể trên, một chế độ ăn tốt cho hệ thần kinh và trí não không thể thiếu các loại thực phẩm giàu choline. Theo đó, bạn nên bổ sung vào thực đơn của mình các loại thực phẩm như lòng đỏ trứng, gan động vật, nấm hương, thịt gà, hạnh nhân, các loại cá như cá hồi, cá ngừ, các loại đậu và các loại rau họ cải như súp lơ, bông cải xanh và cải Brussels.
7. Ăn gì tốt cho hệ thần kinh, bổ não, tăng trí nhớ? Thực phẩm giàu kẽm
Kẽm là một nguyên tố vi lượng quan trọng góp phần sản sinh ra các tế bào thần kinh trong vùng hồi hải mã, một phần não trước có chức năng tạo ra và lưu giữ ký ức cũng như thông tin mới. Nếu thiếu hụt kẽm, việc lưu trữ thông tin của não bộ sẽ trở nên kém hiệu quả, khiến bạn khó ghi nhớ, hay quên, từ đó gây nhiều ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc. Thêm vào đó, kẽm còn giúp giảm thiểu nguy cơ bị sương mù não, một tình trạng khiến đầu óc của bạn không thể ghi nhớ và tập trung, từ đó làm giảm khả năng phân tích, suy luận và đưa ra quyết định.
Để cung cấp kẽm cho cơ thể, bạn nên ăn các loại thực phẩm như hàu, thịt gà, sô cô la đen, trứng và các loại rau củ như rau chân vịt, rau dền, măng tây, bông cải xanh, đậu bắp, các loại đậu, nấm hương…
Có thể thấy, việc bổ sung những dưỡng chất tốt cho hệ thần kinh và trí não thông qua chế độ ăn uống sẽ giúp bạn cải thiện khả năng ghi nhớ, tập trung, đồng thời “đánh bay” tình trạng mệt mỏi, lờ đờ, uể oải và hay quên. Tuy nhiên, làm thế nào để xây dựng một chế độ ăn uống vừa tốt cho hệ thần kinh, vừa tốt cho toàn bộ cơ thể là một việc không hề dễ dàng.
Theo đó, cách tốt nhất là bạn nên mua các loại thực phẩm tươi sống và chế biến tại nhà để kiểm soát lượng gia vị cũng như hàm lượng dinh dưỡng của món ăn. Trong trường hợp quá bận rộn, không có thời gian nấu nướng, bạn cũng có thể lựa chọn các sản phẩm chế biến sẵn nhưng cần chú ý đến thành phần của chúng. Bạn nên chọn các sản phẩm có khả năng cung cấp những dưỡng chất cần thiết cho não bộ và hệ thần kinh mà không chứa thêm các chất phụ gia, chất bảo quản và các thành phần có hại cho sức khỏe như muối, đường dư thừa.
Ngày nay, khi nhắc đến các sản phẩm tốt cho hệ thần kinh và trí não, bạn sẽ không thể bỏ qua nước cốt gà dạng nước đóng sẵn vào hũ. Nước cốt gà này được chế biến từ thịt gà bổ dưỡng, giúp cung cấp cho cơ thể lượng protein dồi dào để hỗ trợ hoạt động của não bộ và hệ thần kinh. Các sản phẩm này sẽ tăng cường quá trình lưu thông máu đến vùng vỏ não trước trán, từ đó giúp cải thiện và nâng cao khả năng tập trung, ghi nhớ.
Đặc biệt, so với protein thông thường, protein trong nước cốt gà dễ tiêu hóa và hấp thu hơn do trong quá trình chế biến (nấu khoảng 10 tiếng ở nhiệt độ và áp suất cao), các protein này được phân tách thành những de-petide nhỏ, dễ đi vào cơ thể. Đồng thời, các nhà sản xuất đã loại bỏ lượng chất béo và cholesterol dư thừa để mang lại nhiều lợi ích sức khỏe hơn cho bạn. Các sản phẩm này cũng rất an toàn khi sử dụng lâu dài vì không bổ sung thêm muối hay bất kỳ hóa chất, chất kích thích, chất bảo quản nào.
Hiện nay, nhiều nhà sản xuất còn kết hợp hương vị sô-cô-la vào nước cốt gà để giúp sản phẩm dễ uống và phù hợp hơn với khẩu vị của mọi người, kể cả thanh thiếu niên và những người trẻ tuổi. Đặc biệt, dòng sản phẩm này cũng được bổ sung thêm các vitamin nhóm B (vitamin B1, 2, 3, 5, 6, 12 và biotin) tốt cho hệ thần kinh, giúp tăng trí nhớ và khả năng tập trung, đồng thời hỗ trợ quá trình trao đổi chất và thúc đẩy sự phát triển của cơ thể.
Hi vọng những chia sẻ trên đây của HSSK đã giúp bạn tìm ra câu trả lời cho câu hỏi “Ăn gì tốt cho hệ thần kinh, bổ não, tăng trí nhớ?”. Một chế độ dinh dưỡng khoa học, cân bằng cùng các dưỡng chất tốt cho não bộ và hệ thần kinh là bí quyết vàng giúp bạn luôn khỏe mạnh, minh mẫn, tập trung.
