Định nghĩa:
Thương hàn là chứng bệnh đường tiêu hóa do nhiễm vi trùng Salmonella enterica serovar Typhi. Bệnh hiểm nghèo này dễ lan khi vi trùng trong phân người bị bệnh nhiễm vào thức ăn hay thức uống và truyền sang người khác.
Xét nghiệm được thực hiện như thế nào ?
Đối với người lớn và trẻ lớn :
Máu được lấy ra từ tĩnh mạch, thường là những tĩnh mạch vùng khuỷu tay, hay mặt sau cẳng tay. Vùng lấy máu, trước tiên được sát trùng bằng các dung dịch sát trùng. Sau đó một băng co dãn sẽ được băng xung quanh cánh tay bạn, ngay trên chỗ định lấy máu, chiếc băng này giúp duy trì áp lực và hạn chế máu chảy qua tĩnh mạch. Điều này cho phép các tĩnh mạch phía dưới chỗ băng sẽ căng phồng lên vì máu ứ lại và sẽ dễ dàng hơn khi đâm kim vào tĩnh mạch. Một cây kim nhỏ được đưa vào trong lòng mạch, và máu được rút từ lòng mạch ra khi người thầy thuốc rút nhẹ lòng ống kim. Người ta sẽ bảo quản máu này trong một lọ thuỷ tinh chân không hoặc chứa trong một xylanh. Trong suốt quá trình thực hiện, băng quanh tay bạn được gỡ ra để đảm bảo tuần hoàn bình thường. Khi máu đã lấy xong, rút kim ra, và chỗ đâm kim được chèn vào một miếng gạc hoặc một miếng băng cá nhân để máu không chảy ra.
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ còn nhỏ :
Chỗ định lấy máu cũng được sát trùng bằng dung dịch sát trùng, sau đó máu được lấy bằng một kim nhọn, hoặc bằng lưỡi trích (lancet), máu lấy ra được đựng vào một ống nghiệm nhỏ (gọi là pipette), hoặc một ống nhựa nhỏ...Chỗ lấy máu cũng được chèn bông gòn hay dán một miếng băng cá nhân để cầm máu.
Mẫu máu lấy ra được giữ trong một hộp nhỏ có nhiệt độ bằng thân nhiệt của cơ thể 37°C(tương đương 98.6°F) và được gửi đến phòng thí nghiệm ngay lập tức.
Bạn cần chuẩn bị gì trước khi thực hiện xét nghiệm nàyĐối với người lớn, không cần phải chuẩn bị gì đặc biệt.
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ : Việc chuẩn bị về tâm lý và thể chất cho trẻ tùy thuộc vào độ tuổi của trẻ, vào những điều mà trẻ quan tâm, vào việc trẻ đã từng có kinh nghiệm gì tương tự lần này hay không, hoặc tuỳ thuộc vào lòng tin của trẻ dành cho bạn. Cụ thể hơn, bạn có thể tham khảo những kinh nghiệm dưới đây được phân chia theo từng độ tuổi khi chuẩn bị cho con bạn :
· Trẻ nhũ nhi (từ lúc mới sinh đến 1 tuổi)
· Trẻ ở lứa tuổi nhà trẻ (từ 1 – 3 tuổi)
· Trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo (từ 3 – 5 tuổi)
· Trẻ ở tuổi thiếu nhi (từ 6 – 12 tuổi)
Thủ thuật này có gây đau hay không ?Khi kim đâm vào, một số người sẽ cảm thấy hơi đau, còn đa phần chỉ cảm giác như kiến cắn, như một vật nhọn đâm nhẹ vào. Cuối cùng là một cảm giác hơi nhoi nhói ở chỗ kim đâm.
Thủ thuật này nhằm mục đích gì ?Có nhiều loại vi trùng khi nhiễm vào cơ thể có thể khiến cơ thể phản ứng lại tạo ra kháng thể gây ngưng kết hồng cầu là agglutinin . Nếu phản ứng ngưng kết lạnh dương tính, rất nhiều khả năng cơ thể chúng ta đang nhiễm một loại vi trùng gây viêm phổi không điển hình hoặc đang nhiễm virus.
Nguy cơ :
· Chảy máu nhẹ sau khi rút kim ra
· Choáng nhẹ đầu
· Tạo khối máu bầm dưới da
· Nhiễm trùng, nhất là khi da có trầy xước nhiều
· Phải đâm kim nhiều lần trong trường hợp tìm tĩnh mạch khó khăn
Một số vấn đề khác cần quan tâm
Đó là nếu nghi ngờ bệnh nhân đang nhiễm một bệnh nào đó gây ngưng kết hồng cầu ở nhiệt độ lạnh, thì Bác sĩ cần giữ ấm cho bệnh nhân.
Kết quả bình thường· Không xảy ra phản ứng ngưng kết nóng ở độ pha loãng kháng thể 1/80 trở đi
· Không xảy ra phản ứng ngưng kết lạnh ở độ pha loãng kháng thể 1/16 trở đi
Kết quả có ý nghĩa bệnh líPhản ứng ngưng kết nóng xảy ra trong những trường hợp sau đây
· Bệnh nhân bị nhiễm Brucella, một loại vi trùng lây từ gia súc, gây nhức đầu, mất ăn, mệt mỏi, sốt mãn tính, sưng hạch bạch huyết...
· Bệnh nhân bị nhiễm Rickettsia, một loại vi khuẩn đa hình, gây viêm các mao mạch nhỏ, hoại tử gây tổn thương ở da và một số cơ quan khác, gây sốt ...
· Bệnh nhân bị nhiễm Salmonella, gây bệnh thương hàn.
· Bệnh tularemia, còn gọi là bệnh ‘thỏ’, một loại bệnh con người lây từ thỏ và một số loài gặm nhấm khác.
Phản ứng ngưng kết lạnh lại có thể xảy ra trong những trường hợp dưới đây :
· Bệnh tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm trùng
· Bệnh cúm
· Bệnh viêm phổi không điển hình
· Bệnh đa u tuỷ
· Bệnh nhiễm Mycoplasma pneumonia
· Bệnh xơ cứng bì
· Nhiễm trùng huyết do Staphylococcus - tụ cầu
· Nhiễm Cytomegalovirus CMV
· Thiếu máu tán huyết
· Sốt rét
· Xơ gan
· Giang mai bẩm sinh
· Bệnh viêm nút quanh động mạch
· Thuyên tắc phổi
· Bệnh nhiễm trypanosoma - một loại trùng roi kí sinh trong máu hoặc mô
· Viêm amyđan
· Sốt tinh hồng nhiệt, một loại bệnh do vi trùng thuộc họ liên cầu trùng Streptococcus gây ra
· Bệnh ngưng kết hồng cầu lạnh không rõ nguyên nhân – vô căn.