Xét nghiệm tinh dịch đồ (hay đúng hơn là xét nghiệm tinh dịch hoặc tinh dịch đồ) là một phần thiết yếu của bài kiểm tra sức khỏe sinh sản và cơ quan sinh dục ở nam giới. Xét nghiệm này phân tích mẫu dịch tươi (tinh dịch vừa mới xuất tinh), có thể chẩn đoán vô sinh hay các vấn đề liên quan đến việc suy giảm số lượng và chất lượng tinh trùng hoặc kiểm tra kết quả thắt ống dẫn tinh.
Nếu được bác sĩ chỉ định làm xét nghiệm tinh dịch đồ, đừng quá lo lắng, hãy cùng tìm hiểu thông tin về xét nghiệm này với HSSK nhé!
Tìm hiểu chung
Xét nghiệm tinh dịch đồ là gì?
Xét nghiệm tinh dịch đồ hay còn gọi là phân tích tinh dịch là một xét nghiệm để đo số lượng và chất lượng tinh dịch và tinh trùng của nam giới.
Tinh dịch là một dịch đặc, màu trắng được xuất ra khi nam giới đạt cực khoái trong quan hệ tình dục. Tinh dịch sẽ có chứa tinh trùng – có tế bào mang vật chất di truyền. Số lượng tinh trùng thấp hoặc các chuyển động bất thường của tinh trùng là nguyên nhân dẫn đến hiếm muộn, vô sinh ở người nam.
Khi nào cần thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ?
Xét nghiệm tinh dịch đồ để làm gì?
Xét nghiệm tinh dịch đồ được dùng để tìm hiểu các vấn đề có thể đang xảy ra với tinh dịch hoặc tinh trùng, để từ đó tìm ra nguyên nhân gây vô sinh. Ngoài ra, xét nghiệm này cũng được dùng để kiểm tra xem liệu thủ thuật thắt ống dẫn tinh đã thành công hay chưa. Thắt ống dẫn tinh là một thủ thuật ngoại khoa thường dùng để tránh thai bằng cách ngăn chặn xuất tinh ở nam giới khi quan hệ tình dục.
Tại sao bạn cần xét nghiệm tinh dịch đồ?
Người chồng cần thực hiện phân tích tinh dịch khi hai vợ chồng đang có kế hoạch mang thai nhưng vẫn chưa thành công sau 12 tháng. Bên cạnh đó, nếu gần đây bạn vừa thực hiện thắt ống dẫn tinh, việc tiến hành phân tích tinh dịch là cần thiết.
Có thể bạn quan tâm: Khám tiền hôn nhân: Lợi ích đủ đường!
Thận trọng
Xét nghiệm tinh dịch đồ có nguy hiểm gì không?
Hiện nay chưa ghi nhận rủi ro nào khi tiến hành phân tích tinh dịch ở nam giới.
Có thể bạn quan tâm: Xét nghiệm ADN trong phân
Quy trình
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Chuẩn bị trước khi xét nghiệm tinh dịch đồ
Để lấy mẫu tinh dịch tiến hành làm tinh dịch đồ kiểm tra hiếm muộn, bạn cần kiêng quan hệ tình dục, kể cả tự kích thích bằng tay (thủ dâm) trong 2-5 ngày trước khi lấy mẫu xét nghiệm. Điều này sẽ giúp đảm bảo số lượng tinh trùng ở mức cao nhất.
Ngược lại, nếu xét nghiệm tinh dịch đồ được chỉ định sau 8-12 tuần sau thắt ống dẫn tinh để theo dõi, thủ dâm lại được khuyến khích giúp loại bỏ tinh trùng ra khỏi hệ thống sinh dục – sinh sản.
Bên cạnh đó, bạn không nên ăn uống một số thực phẩm có ảnh hưởng đến tinh trùng như rượu, bia, thuốc lá, một số loại thuốc như thuốc trụ sinh,…
Quá trình xét nghiệm tinh dịch đồ diễn ra như thế nào? Xét nghiệm tinh dịch đồ bao lâu có kết quả?
Đầu tiên, để lấy mẫu tinh dịch, bạn phải vệ sinh sạch sẽ cơ quan sinh dục. Bạn có thể chọn cách vào nhà vệ sinh hay phòng lấy mẫu của cơ sở y tế và tự kích thích để xuất tinh, thu mẫu tinh dịch vừa xuất ra vào ống nghiệm. Hoặc nếu gặp bất tiện trong việc tự kích thích, bạn có thể dùng loại bao cao su đặc biệt để thu mẫu tinh dịch khi quan hệ tình dục. Bạn có thể sẽ được yêu cầu cung cấp hai hoặc nhiều mẫu bổ sung trong vòng một hoặc hai tuần. Đó là bởi vì số lượng và chất lượng tinh trùng có thể thay đổi ở những ngày khác nhau.
Mẫu tinh dịch này sẽ được đưa ngay đến các phòng thí nghiệm để phân tích và trả về cho bạn kết quả chính xác. Thông thường, thời gian phân tích này chỉ mất khoảng vài giờ.
Kết quả của xét nghiệm
Kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ sau thắt ống dẫn tinh
Nếu được sử dụng như một bài kiểm tra xem thủ thuật thắt ống dẫn tinh có thành công hay không, kết quả của xét nghiệm tinh dịch đồ có ý nghĩa như sau: Khi không có tinh trùng, bạn có thể ngừng sử dụng các biện pháp tránh thai khác. Nếu vẫn còn tinh trùng, bạn phải xét nghiệm lại cho đến khi mẫu tinh dịch không còn tinh trùng. Trong thời gian này, bạn cần có thêm các biện pháp tránh thai khác.
Kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ có ý nghĩa gì trong kiểm tra tình trạng vô sinh ở nam giới?
Kết quả bình thường hay nói cách khác là khả năng sinh sản như mong đợi là khi tinh dịch có chứa:
- Thể tích tinh dịch trên 1.5ml trong một lần phóng tinh
- Số lượng tinh trùng ở mức trên 15 triệu tinh trùng trong 1mL tinh dịch
- Có độ pH từ 7,2 – 8,2 và có xu hướng tăng dần theo thời gian sau khi xuất tinh
- Khả năng hóa lỏng tinh dịch trong vòng 15 – 20 phút
- Hình thái tinh trùng bình thường, nếu bất thường ở đầu hay đuôi sẽ ảnh hưởng đến khả năng di chuyển, bám dính vào trứng và thụ tinh
- Khả năng tinh trùng bơi thẳng về phía trước cần trên 4%.
Ngoài ra, trong tinh dịch còn có thể chứa bạch cầu. Nếu trên 1 triệu tế bào bạch cầu trong 1 ml tinh dịch là biểu hiện của nhiễm trùng tiết niệu hoặc sinh dục.
Kết quả bất thường khi làm xét nghiệm tinh dịch đồ không phải là yếu tố duy nhất để xác định rằng bạn bị vô sinh, nhưng cơ hội để thụ thai là ở mức dưới trung bình. Dựa trên kết quả bất thường về phân tích tinh dịch, mà bác sĩ có thể đề nghị bạn thực hiện thêm các xét nghiệm để xác nhận hoặc loại trừ một số trường hợp như:
- Tắc nghẽn ở vị trí nào đó khiến nam giới không thể xuất tinh
- Nhiễm trùng
- Số lượng tinh trùng thấp
- Rối loạn hormone hay nồng độ testosterone thấp
- Đột biến về gen, nhiễm sắc thể khiến tinh trùng bị khiếm khuyết
- Ung thư tinh hoàn
- Tác dụng phụ của thuốc hay các liệu pháp điều trị bệnh khác.
Có thể bạn quan tâm: Đau tức bụng dưới ở nam giới: Cảnh giác với 10 bệnh lý nguy hiểm
