Những tên gọi khác
Triiodothyronine; xét nghiệm miễn dịch phóng xạ T3.
Định nghĩa
Là xét nghiệm đo lượng T3 trong máu.
Xét nghiệm này được thực hiện như thế nào ?
Máu được lấy từ chích tĩnh mạch hoặc mao mạch.
Cần phải chuẩn bị gì khi làm xét nghiệm này ?
Cơ quan y tế sẽ yêu cầu bạn ngưng những thuốc có thể làm ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm ( xem “những điều cần lưu ý”).
Xét nghiệm này có đau không?
Khi đâm kim vào để lấy máu, một số người cảm giác đau vừa phải, một số khác cảm giác châm chích như côn trùng cắn. Cuối cùng, một số người khác cảm thấy hơi nhói đau.
Tại sao phải làm xét nghiệm này ?
Xét nghiệm T3 được xem như một phần trong đánh giá chức năng tuyến giáp. T3 được đo trong trường hợp nghi ngờ bệnh nhân có cường giáp hay nhược giáp sau khi đã làm xét nghiệm đo T4 và RT3U. Chẳng hạn trong một số trường hợp có triệu chứng của cường giáp nhưng đo T4 lại bình thường, lúc này cần phải được đánh giá thêm bằng cách đo T3.
TSH( là hormon kích thích tuyến giáp) bản chất là một hormone peptide được tuyến yên bài tiết ra. TSH sẽ kích thích tổng hợp và bài tiết T4 và T3 từ tuyến giáp. Trong khi đó bản thân TSH lại chịu sự kiểm soát ( kích thích ) bởi TRH, đây là một chất được phóng thích từ vùng dưới đồi. T3 và T4 ức chế ngược trở lại sự phóng thích cả TSH lẫn TRH trong trường hợp bình thường. Phần lớn hormone được tuyến giáp sản xuất dưới dạng T4, nhưng T3 hầu như mới là hormone có hoạt tính T4 lại chuyển thành T3 tại mô đích ( mô đích là những mô mà tại đó hormone có tác dụng).
T4 là hormone chính kiểm soát tốc độ chuyển hoá cơ bản của cơ thể. Cơ chế chính xác của hormone này vẫn chưa được biết rõ. Nhưng điều mà người ta biết rõ là T4 làm tăng nồng độ của nhiều enzyme liên quan đến việc sản sinh năng lượng trong tất cả các nhân tế bào của cơ thể.
Hầu hết T4 trong cơ thể gắn với protein; vì vậy chỉ có T4 tự do mới có tác dụng bên trong tế bào. Chỉ có 0.03% T4 và 0.3% T3 trong huyết tương ở dạng tự do. Đa số T3 và T4 gắn với globulin, được vận chuyển dưới dạng TBG ( là một globulin gắn thyroxine), nhưng có một lượng rất ít được gắn với prealbumin và albumin. Nồng độ T3 và T4 chịu ảnh hưởng bởi nồng độ TBG trong máu, được đo bằng xét nghiệm R3TU . Trong tế bào T4 chuyển thành T3 trước khi nó vào trong nhân và tương tác trực tiếp với DNA, kết quả là giúp tế bào sản xuất protein.
Những nguy cơ
Đó là những nguy cơ liên quan đến việc đâm kim.
Những điều cần lưu ý
Những thuốc có thể làm gia tăng lượng T3 trong máu bao gồm: clofibrate, estrogens, methadone, và thuốc ngừa thai uống.
Những thuốc có thể làm giảm lượng T3 trong máu bao gồm :steroid chống chuyển hoá, androgens, thuốc kháng giáp(ví dụ: propylthiouracil), lithium, phenytoin, và propranolol.
Các giá trị bình thường
T3 bình thường :100 - 200 ng/dl.
Các kết quả bất thường
T3 tăng cao hơn bình thường có thể gặp trong:
· Cường giáp
· Ngộ độc T3 ( hiếm)
· Viêm tuyến giáp
· Ung thư giáp
T3 giảm hơn mức bình thường có thể gặp trong:
· Bệnh lý mãn tính
· Nhược giáp(ví dụ : viêm giáp Hashimoto"s )
· Nhịn đói
Những bệnh khác cần làm xét nghiệm này là:
· Viêm giáp không đau
· Liệt chu kỳ do ngộ độc giáp
· Nhân độc tuyến giáp