Tên gọi khác: Fetal alpha globulin; AFP Định nghĩa: Là xét nghiệm đo lượng alpha fetoprotein (AFP) trong máu
Xét nghiệm này được tiến hành như thế nào ?
Máu được lấy là máu tĩnh mạch, lấy máu ở cổ tay, bàn tay, khuỷu tay hay máu ở tĩnh mạch bẹn
Trước tiên các cô y tá sẽ sát trùng vùng cần đâm kim để lấy máu, dùng dây garrot hoặc dùng bao cua máy quan đo huyết áp để ngăn dòng máu từ tĩnh mạch trở về, giúp máu được lấy dễ dàng hơn. Nhân viên y tế dùng kim chích vào tĩnh mạch( dân gian hay gọi là chích gân), kim được gắn vào xi-lanh để rút máu ra, cho vào lọ hay xi-lanh đem đi xét nghiệm. Sau khi rút máu xong, garrot hay băng quấn lúc nảy được tháo ra, máu lưu thông trở lại bình thường. Khi đã lấy máu xong, người ta sẽ vứt kim( kim chỉ được dùng một lần rồi bỏ, nhằm tránh lây bệnh cho người khác) vào nơi dành riêng để xử lý các vật kim loại bén, nhọn ( huỷ kim), còn nơi chích sẽ được băng cầm máu lại, bằng băng keo dán.
Chuẩn bị làm xét nghiệm này như thế nào ?
Ðối với trẻ em:
Cần phải chuẩn bị Tâm lý cho trẻ thật đầy đủ trước khi tiến hành xét nghiệm này hay bất kỳ thủ thuật nào, tuỳ thuộc vào lứa tuổi của trẻ, trẻ đã trải qua xét nghiệm lần nào chưa, và mức độ tin tưởng của trẻ
Xét nghiệm này làm có đau không?
Khi đâm kim vào trong mạch máu, một số người cảm thấy hơi đau vừa phải, một số người khác thì có cảm giác hơi thốn đau. Nhưng sau đó sẽ không còn cảm thấy đau nữa
Tại sao phải làm xét nghiệm này ?
AFP là một protein, bình thường được sản xuất tại gan và túi phôi. AFP giảm ngay sau khi sanh; ở người lớn AFP có lẽ không có chức năng bình thường.
AFP được đo để:
Chẩn đoán hay theo dõi suy thai hay những bất thường của thai nhi
Chẩn đoán một số bệnh lý của gan
Tầm soát và theo dõi một số bệnh ung thư.
Trong suốt thai kỳ, cùng lúc với quá trình chọc nước ối , xét nghiệm này có thể giúp phát hiện tật đốt sống chẻ đôi của thai nhi hay khiếm khuyết ống thần kinh ở thai nhi kết hợp với tăng lượng AFP.
Nguy cơ của lấy máu làm xét nghiệm:
- Làm mất nhiều máu
- Choáng váng
- Tụ máu dưới da( sưng bầm chỗ chích)
- Nhiễm trùng( nếu da bị tổn thương)
- Nhiều vết đâm kim vào tĩnh mạch
Những điều cần lưu ý
Tĩnh mạch và động mạch có kích thước khác nhau từ người này sang người khác, và khác nhau tuỳ theo vùng trên cơ thể . Do đó, việc lấy máu có thể gặp khó khăn ở nhóm người này hơn so với những người khác.
Giá trị bình thường
Ở đàn ông và phụ nữ không mang thai : AFP< 10 microgam/ ml
Greater-than-normal levels of AFP may indicate:
Giá trị bất thường
Ung thư tinh hoàn, buồng trứng, đường mật, dạ dày, hay tuỵ tạng
- Xơ gan
- Ung thư gan
- U quái ác tính
- Viêm gan giai đoạn hồi phục
Trong suốt thai kỳ, AFP tăng có thể gặp trong:
- Khiếm khuyết trong phát triển thai
- Tật đốt sống chẻ đôi
- Thai vô sọ
- Thoát vị rốn
- Tứ chứng Fallot
- Teo tá tràng
- Hội chứng Turner"s
- Thai chết lưu (thường gặp trong sảy thai)
Những bệnh có thể làm xét nghiệm này là : Ung thư tinh hoàn
