Xét nghiệm được thực hiện như thế nào?
Loại xét nghiệm này được thực hiện tại phòng siêu âm hoặc phòng X-quang hoặc trong phòng chụp mạch máu ngoại biên.
Để khám tĩnh mạch:
Một chất gel tan trong nước được đặt trên đầu dò (một thiết bị cầm tay hướng những sóng âm thanh tần số cao vào động mạch hoặc tĩnh mạch cần khám) và trên vùng da của chi có tĩnh mạch cần khảo sát.
Nếu hệ thống tĩnh mạch bình thường, trên máy Doppler sẽ phát ra một âm mạnh. Cả hai loại hệ thống tĩnh mạch sâu và nông đều được đánh giá.
Để khám động mạch:
Túi hơi của máy đo huyết áp được quấn quanh đùi, bắp chân, và gót để khám hai chi dưới. Ở hai chi trên, các túi bơm được đặt tại những điểm khác nhau. Vùng da tay trên chỗ động mạch cần khám được bôi một chất có tính truyền dẫn. Túi hơi sẽ được bơm lên trên trị số huyết áp tâm thu.
Đầu dò được đặt căng túi hơi, và áp suất trong túi được xả ra từ từ. Khi nghe được một tiếng vút mạnh thì đó chính là huyết áp. Qui trình này được giống nhau với các túi hơi còn lại.
Chuẩn bị trước khi xét nghiệm?
Người bệnh cần phải cởi bỏ quần áo ở các vùng chi cần khám.
Nhũ nhi và trẻ em:
Việc chuẩn bị về thể chất và tâm lý cho bệnh nhân đối với xét nghiệm này hay bất kỳ xét nghiệm nào khác phụ thuộc vào lứa tuổi của trẻ,thái độ, đã từng được xét nghiệm trước đó và mức độ tin tưởng của trẻ. Để có những thông tin chuyên biệt về cách chuẩn bị cho trẻ,hãy xem những bài chuyên đề sau(viết tương ứng với độ tuổi của trẻ):
- Các xét nghiệm ở trẻ nhũ nhi hay những chuẩn bị trước thủ thuật(từ lúc sinh đến 1 tuổi)
- Các xét nghiệm ở trẻ tập đi hay những chuẩn bị trước thủ thuật(từ 1 đến 3 tuổi)
- Các xét nghiệm ở trẻ mẫu giáo hay những chuẩn bị trước thủ thuật ( từ 3 đến 6 tuổi)
- Các xét nghiệm ở trẻ đang đi học hay những chuẩn bị trước thủ thuật (từ 6 đến 12 tuổi)
- Các xét nghiệm ở trẻ vị thành niên hay những chuẩn bị trước thủ thuật(từ 12 đến 18 tuổi)
Xét nghiệm có gây đau không?
Loại xét nghiệm này có rất ít hoặc không có cảm giác khó chịu nào.
Tại sao phải làm xét nghiệm?
Siêu âm Doppler có thể được dùng trong chụp động mạch và tĩnh mạch. Phương pháp này giúp phát hiện cục máu đông, suy tĩnh mạch, tắc động mạch, bất thường dòng chảy động mạch cảnh do hẹp và giúp đánh giá tổn thương các động mạch. Siêu âm Doppler cũng được dùng để theo dõi tái tạo mạch máu và ghép bắc cầu.
Các yếu tố nguy cơ
Phương pháp này không có nguy cơ đặc biệt nào.
Những điều cần lưu ý
Hút thuốc lá có thể làm thay đổi kết quả xét nghiệm, bởi vì chất nicotine có thể gây co thắt các động mạch vùng chi.
Bỏ thuốc lá làm giảm đáng kể nguy cơ mắc các vấn đề của hệ tim mạch. Hầu hết các trường hợp tử vong do hút thuốc là do bệnh lý tim mạch chứ không phải do ung thư phổi.
Các giá trị bình thường
- Không thấy bằng chứng của hẹp hoặc tắc các tĩnh mạch
- Các thành phần tâm thu và tâm trương của động mạch bình thường
- Huyết áp bình thường
- Các mạch máu không có dấu hiệu hẹp hoặc tắc mạch.
- Chỉ số huyết áp động mạch cánh tay-cổ chân (là sự so sánh huyết áp động mạch tại vùng cổ chân với vùng cánh tay) là 0.85 hoặc lớn hơn.
Kết quả bất thường
- Ở tĩnh mạch:
o Tắc tĩnh mạch
o Có cục máu đông
- Ở động mạch:
o Bệnh lý gây tắc nghẽn động mạch
o Bệnh lý gây co thắt động mạch (co thắt động mạch do lạnh hoặc do xúc động).
o Thuyên tắc động mạch (tắc động mạch do cục máu đông, hạt mỡ hoặc bóng khí)
Một số bệnh lý khác cũng có thể cho chỉ định siêu âm Doppler:
- Bóc tách động mạch.
- Xơ cứng động mạch các chi
- Hẹp cung động mạch chủ
- Huyết khối tĩnh mạch sâu
- Đột quị thứ phát do hẹp động mạch cảnh
- Viêm huyết khối tĩnh mạch nông
- Tắc tĩnh mạch chủ trên
- Viêm mạch tạo huyết khối gây tắc nghẽn.
- Các u mạch máu vùng chi.
Cơ sở y tế bạn cần tham khảo:
- Viện Tim TPHCM. 04 Dương Quang Trung, Phường 12, Quận 10, TP.HCM
- Bệnh viện Tim Tâm Đức. 04 Nguyễn Lương Bằng - Khu Đô Thị Mới Phú Mỹ Hưng Phường Tân Phú, Quận 7 -TPHCM
- Phòng khám Tim mạch BSCK2 Phạm Xuân Hậu. 336A Phan Văn Trị, P11, Bình Thạnh, TPHCM