Tổ yến ngày nay không còn quá hiếm như xưa và nhiều người có thể tìm mua dễ dàng. HSSK sẽ cùng bạn tìm hiểu tác dụng, cách chọn mua tổ yến cũng như một số công thức chế biến đơn giản nhé.
Tác dụng của tổ yến
Tổ yến (hay còn gọi là yến sào) là một món ăn vô cùng bổ dưỡng chứa nhiều chất dinh dưỡng có tác dụng rất tốt đối với sức khỏe.
1. Cải thiện chức năng miễn dịch
Đối với các bệnh nhân ung thư khi phải trải qua hóa trị, cả tế bào bệnh lẫn tế bào khỏe mạnh đều bị tiêu diệt. Trong đó, các tế bào khỏe mạnh, còn được gọi là “tế bào B” chính là các tế bào máu trắng chịu trách nhiệm sản xuất kháng thể bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật. Do các tế bào B thường bị tổn thương trong quá trình hóa trị nên các bệnh nhân này dễ mắc bệnh hơn so với người bình thường.
Nghiên cứu được một nhóm các nhà nghiên cứu Trung Quốc thực hiện trên chuột cho thấy tổ yến có chứa một số loại protein nhất định có thể đẩy nhanh quá trình tạo tế bào B, giúp tăng cường hệ miễn dịch.
2. Tăng cường sức khỏe cho mắt
Ở người, các tế bào sợi sẽ chịu trách nhiệm chữa lành các tổn thương giác mạc. Chúng giữ cho giác mạc khỏe mạnh sau khi trải qua các tổn thương hoặc bệnh tật.
Năm 2011, Khoa Giải Phẫu thuộc Đại học Quốc gia Malaysia đã tiến hành nghiên cứu để xem liệu tổ yến có chứa loại hormone nào giúp cơ thể sản xuất ra nhiều tế bào sợi giác mạc hơn không. Theo đó, họ đã cô đặc tổ yến dưới dạng huyết thanh để tiêm vào thỏ. Kết quả quan sát được cho thấy những con thỏ được tiêm huyết thanh tổ yến có thể sản xuất nhiều tế bào sợi hơn những con còn lại. Đây là bằng chứng thuyết phục cho thấy tác dụng tích cực của tổ yến đối với thị lực.
3. Giúp ngăn ngừa lão hóa
Bước sang độ tuổi 30, phụ nữ phải đối diện với kẻ thù số 1 là lão hóa da. Yến sào sẽ là vị cứu tinh tuyệt vời nhờ chứa một số loại axit amin có tác dụng chống lão hóa.
Threonine chứa trong tổ yến cũng hỗ trợ cho quá trình tạo collagen và elastin, hai hợp chất quan trọng trong việc tái cấu trúc tế bào da. Đặc biệt, threonine kết hợp với glycine có thể phòng ngừa nếp nhăn, chống lão hóa, ngừa mụn, giảm sự hình thành tàn nhang, đốm nâu và giữ da mềm mại đầy sức sống.
4. Hỗ trợ sức khỏe cho người lớn tuổi
Yến sào cũng có thể giúp cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần ở người lớn tuổi nhờ vào các thành phần như:
- Methionine giúp ngừa viêm khớp
- Phenylalanine giúp cải thiện trí nhớ
- Leucine giúp điều hòa đường huyết
- Histidine giúp chữa các bệnh đường ruột
- Threonine giúp hỗ trợ điều trị các vấn đề về gan
- Lysine giúp tăng khả năng hấp thu canxi và ngăn ngừa thoái hóa cột sống
Cách chưng tổ yến đơn giản tại nhà
Sau khi biết được những công dụng của tổ yến, bây giờ là lúc bạn cần tìm kiếm cho mình cách chế biến món ăn này. Bạn có thể tham khảo các công thức đơn giản dưới đây để có thể dễ dàng thực hiện món yến thơm ngon và bổ dưỡng ngay tại nhà. Các công thức sau phù hợp cho một người ăn trong một lần.
1. Tổ yến chưng với đường phèn
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- 5g tổ yến khô đã qua sơ chế
- 3 muỗng canh đường phèn
- Nước
Hướng dẫn cách làm
1. Bạn ngâm tổ yến trong nước lạnh và để qua đêm. Nếu tổ yến chưa được làm sạch, bạn phải làm sạch lông và tạp chất trước khi ngâm nước. Bạn có thể sử dụng rây hoặc lưới lọc để lọc sạch những tạp chất ra khỏi tổ yến. Trong lúc thực hiện, bạn nên xé tổ yến ra thành những miếng nhỏ hơn để dễ chế biến.
2. Bạn cho tổ yến đã làm sạch cùng các nguyên liệu cần thiết vào một tô sứ, đổ nước cho ngập tổ yến và đường phèn (lượng đường có thể gia giảm tùy theo khẩu vị của mỗi người).
3. Sau đó, bạn đặt chén yến vào nồi để chưng cách thủy trong khoảng 30–45 phút. Bạn kiểm tra khi nào yến đạt độ mềm vừa ý thì bạn tắt lửa. Với món yến này, bạn có thể ăn nóng hoặc để nguội tùy ý thích.
Tổ yến chưng đường phèn là phương pháp chế biến yến thông dụng và dễ làm nhất. Món ăn này đặc biệt thích hợp cho người vừa khỏi ốm, trẻ chậm lớn, suy dinh dưỡng hay người già yếu.
2. Tổ yến chưng với hạt sen
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- 5g tổ yến khô đã qua sơ chế
- 3 muỗng canh đường phèn
- 100g hạt sen khô
- 500g táo đỏ khô
- 10g hạt kỷ tử
- Nước
Hướng dẫn cách làm
1. Bạn thực hiện sơ chế tổ yến như bước 1 trong công thức chưng với đường phèn ở trên.
2. Đối với hạt sen thì bạn rửa sạch và ngâm nước trong khoảng 1 tiếng để hạt nở ra. Sau đó, bạn đun hạt sen đã làm sạch với một ít nước cho đến khi hạt mềm.
3. Bạn tiếp tục cho táo đỏ khô vào và đun trong vòng 10 phút đến khi táo nở ra. Tiếp theo, bạn cho hạt kỷ tử vào và đổ thêm nước, để riu riu hỗn hợp hạt sen, táo đỏ và kỷ tử với lửa nhỏ.
4. Ở bước tiếp theo, bạn chưng cách thủy tổ yến với đường phèn trong khoảng 30-45 phút. Bạn có thể thử vị ngọt của đường và độ mềm của yến đến khi nào vừa ý thì có thể tắt bếp.
5. Cuối cùng, bạn cho hỗn hợp hạt sen, táo đỏ, kỷ tử vừa nấu chín ở trên vào chén yến mới chưng. Tương tự, bạn có thể dùng nóng hoặc nguội tùy thích.
Táo đỏ có tác dụng thanh lọc cơ thể còn hạt sen có thể giúp bạn ngủ ngon, hỗ trợ điều trị chứng đau đầu, làm đẹp da, kết hợp với yến sào giúp tăng cường sức đề kháng. Món tráng miệng này cực kỳ thơm ngon và bổ dưỡng, đặc biệt vào mùa hè.
3. Tổ yến chưng với nhân sâm
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- 5g tổ yến khô đã qua sơ chế
- 3 muỗng canh đường phèn
- 1g nhân sâm
- 1–2 lát gừng tươi
- Nước
Hướng dẫn cách làm
1. Bạn thực hiện sơ chế tổ yến như bước trong công thức chưng với đường phèn ở trên.
2. Tiếp đến, bạn cho nhân sâm vào nồi hấp cho chín mềm, sau đó xắt ra thành từng lát mỏng.
3. Bạn cho tiếp nhân sâm vào chén đựng yến sào và tiến hành chưng cách thủy trong khoảng 30–45 phút. Sau đó, bạn thêm đường phèn rồi chưng thêm khoảng 20 phút để yến và nhân sâm thấm đều thì tắt bếp.
4. Cuối cùng, bạn có thể thêm vào vài lát gừng để cân bằng với tính hàn của món ăn và thưởng thức.
Nhân sâm là loại dược liệu quý hiếm có tác dụng tuyệt vời trong việc bồi bổ trí não, phát triển trí tuệ, hỗ trợ điều trị ung thư, ngăn ngừa lão hóa. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên bị chướng bụng, nôn mửa, trào ngược dạ dày, tăng huyết áp,… thì không nên sử dụng nhân sâm mà hãy áp dụng công thức chế biến yến sào khác nhé.
Những điều cần lưu ý khi sử dụng tổ yến
Tuy tổ yến rất bổ dưỡng và tốt cho sức khỏe, nhưng bạn vẫn cần lưu ý một số điểm sau đây khi dùng:
Những ai không thích hợp dùng tổ yến?
Yến sào tuy bổ dưỡng nhưng không phải ai dùng món ăn này cũng tốt. Các đối tượng sau đây được khuyến cáo không nên dùng tổ yến:
1. Trẻ dưới 4 tháng tuổi: Em bé dưới 4 tháng khó hấp thu dưỡng chất từ yến và vẫn nên hấp thụ dinh dưỡng chủ yếu uống sữa mẹ. Khi trẻ bước vào giai đoạn từ 7 tuổi trở đi, trẻ có thể hấp thu và sử dụng các chất dinh dưỡng trong yến tốt hơn. Yến sào có thể hỗ trợ các trẻ bị biếng ăn, suy dinh dưỡng và ngủ không ngon giấc vào ban đêm.
2. Những người dị ứng với protein: Yến sào rất giàu protein (45–55%), trong đó có tới 18 loại axit amin. Protein có thể là nguồn cung dinh dưỡng rất tốt cho nhiều người nhưng những người bị dị ứng với protein lại không phù hợp ăn yến. Do vậy, bạn hãy kiểm tra xem mình có bị dị ứng với protein không trước khi quyết định tẩm bổ cơ thể bằng loại thực phẩm này.
3. Người bị cảm lạnh: Nếu bị cảm lạnh chưa khỏi thì bạn không thích hợp để dùng tổ yến vì món này quá giàu dinh dưỡng và có tính hàn. Khi cơ thể bị nhiễm thương hàn, cảm lạnh… thì dùng tổ yến sào sẽ chỉ khiến căn bệnh của bạn trở nên trầm trọng hơn mà thôi.
Tác dụng của tổ yến phát huy tốt nhất vào thời điểm nào?
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị thời gian tốt nhất để thưởng thức tổ yến là vào buổi sáng khi mới thức dậy hoặc vào buổi tối trước khi đi ngủ.
Khoảng 1 tiếng trước khi ngủ, nhiều loại hormone khác nhau trong cơ thể sẽ được tập trung lại, cho phép các chất dinh dưỡng được hấp thu vào cơ thể tốt hơn. Đây là thời điểm các chất dinh dưỡng được sử dụng một cách tốt nhất.
Do đó, bạn hãy cố gắng thu xếp thời gian ăn yến để cơ thể có thể hấp thu dưỡng chất tối ưu nhất.
Cách chọn mua tổ yến thế nào mới tốt?
Tổ yến hiện nay tuy dễ kiếm nhưng bạn cần lưu ý để mua được tổ yến chất lượng và tránh mua phải hàng giả.
Cách chọn tổ yến chất lượng
Trong vô số sản phẩm yến sào có mặt trên thị trường hiện nay, bạn có thể tham khảo một số lời khuyên sau để tránh tình trạng mua hàng quá đắt hoặc hàng giá rẻ nhưng lại kém chất lượng.
1. Hình dạng của tổ yến
Hình dạng phổ biến nhất là dạng úp như chiếc thuyền hoặc cái muỗng. Nếu chim yến xây tổ ở góc giữa hai bức tường, tổ yến sẽ có hình tam giác. Điều này không ảnh hưởng đến giá trị dinh dưỡng của sản phẩm.
2. Màu sắc của tổ yến
Tổ yến có màu sắc tự nhiên, không lẫn bùn, đất cát là loại có chất lượng tốt nhất. Bạch yến sẽ có màu trắng ngà. Hồng yến sẽ có màu vàng nhạt. Huyết yến có màu đỏ. Sau khi ngâm trong nước, tất các tổ yến đều hút nước và chuyển sang màu nhạt hơn, các sợi trong tổ yến sẽ trở nên trong suốt.
Nước sau khi ngâm tổ yến vẫn trong như bình thường. Tuy nhiên, nước sau khi ngâm huyết yến sẽ ngả sang màu vàng nhạt. Nếu tổ yến có màu trắng tinh nghĩa là tổ yến này đã được tẩy trắng, điều này sẽ làm giảm giá trị dinh dưỡng trong tổ yến và gây hại cho sức khỏe.
3. Trọng lượng và thể tích sau khi ngâm nước
Nếu tổ yến có các sợi càng mảnh, khít, kích thước lớn và dày thì thể tích sẽ càng nở ra nhiều hơn sau khi ngâm trong nước. Tổ yến khác nhau sẽ có tỷ lệ nở khác nhau. Trọng lượng của tổ yến sau khi ngâm sẽ gấp nhiều lần trước khi ngâm.
4. Mùi vị và độ ẩm
Bạn có thể nhận biết yến sào chất lượng bằng mũi vì sản phẩm chất lượng có mùi tanh của nước bọt, máu và mùi nhẹ của lòng trắng trứng sau khi nấu. Bạn nên chọn tổ yến khô vì nếu tổ yến bị dính, mềm hay có độ ẩm cao thì quá trình bảo quản sẽ khó khăn và tổ yến sẽ dễ bị mốc.
5. Giá cả và thương hiệu
Bạn nên áp dụng nguyên tắc “nhìn, ngửi và sờ” để lựa chọn tổ yến tốt nhất. Giá tổ yến sẽ phụ thuộc vào mùi vị, kích thước, độ dày, độ khô và độ khít. Nếu bạn không trực tiếp quan sát hình dáng bên ngoài sản phẩm mà chỉ nhìn vào thương hiệu và giá cả thì rất khó để chọn được tổ yến rẻ mà tốt. Phương án tối ưu là mua tổ yến tại những cửa hàng uy tín có chất lượng đảm bảo.
Bạn có thể tham khảo giá yến thô chất lượng trên thị trường là tầm khoảng 2,5 triệu/100g. Giá tổ yến nguyên chất sau khi làm sạch sẽ rơi vào khoảng 3,6 triệu/100g.
Cách phân biệt tổ yến thật và giả
Chỉ cần tinh mắt một chút, bạn có thể dễ dàng phân biệt được đâu là hàng thật, đâu là hàng giả ngay.
• Màu sắc: Rất khó phân biệt giữa tổ yến thật và giả nếu chỉ dựa vào màu sắc bên ngoài nhưng đây cũng là một tiêu chí để chọn sản phẩm. Tổ yến thông thường sẽ có màu trắng, nhưng không phải màu trắng tinh mà sẽ hơi ngả vàng hoặc đục ngà.
• Mùi vị: Tổ yến thật sẽ có mùi tanh của lòng trắng trứng và mùi ẩm mốc đặc trưng của tổ yến. Đôi lúc sản phẩm để lâu có thể bị thay đổi màu sắc và mùi.
• Khi ngâm nước: Nếu là yến sào thật sau khi ngâm nước khoảng 1–2 tiếng đồng hồ thì bạn sẽ thấy yến không tan nhão, sợi yến vẫn còn nguyên vẹn và nước ngâm yến vẫn trong. Cách dễ nhất để phân biệt yến thật và giả là nấu lên vì sau khi nấu khoảng 30–45 phút, yến thật sẽ nở to ra gấp 2–3 lần kích thước ban đầu trong khi yến giả sẽ không nở hoặc nở ra rất ít.
Tổ yến với nguồn dinh dưỡng dồi dào nên là một món ăn rất tốt để bạn bồi bổ cho cơ thể khi bị suy nhược. Tuy nhiên, với mức giá tổ yến không phải là rẻ thì bạn nên biết cách chọn sản phẩm để mua đúng tổ yến chất lượng nhé!
Tuyết Trinh
