Chà là được trồng ở nhiều vùng nhiệt đới. Tùy thuộc vào giống, quả chà là tươi có thể có màu từ đỏ tươi đến vàng sáng và thường hơi dai dai, ngọt ngọt. Chà là được sấy khô có lớp da nhăn nheo còn chà là tươi thì sẽ có da căng hơn.
Hãy cùng HSSK tìm hiểu về các loại quả chà là, tác dụng của quả chà là cũng như cách chế biến món ăn ngon với loại quả này nhé!
Các loại chà là
Quả chà là được hái từ cây chà là, một loại cây cùng họ với cây cau thường thấy ở các nước Trung Đông. Đây là loại quả có màu đỏ hoặc vàng và có một hột nhỏ bên trong. Hiện nay, bạn có thể tìm mua được quả chà là tươi hoặc quả chà là khô trên thị trường.
• Quả chà là tươi: thường có vỏ căng mọng và nhiều nước hơn. Ngoài ra, quả chà là tươi cũng ít calo và thời gian bảo quản cũng ngắn hơn so với chà là khô.
• Quả chà là khô: thường có vỏ hơi nhăn do đã được sấy để lấy bớt nước. Loại chà là này nhiều calo hơn nhưng lại bảo quản được trong thời gian lâu hơn.
Bạn có thể chọn quả chà là tươi hay khô tùy mục đích sử dụng và khẩu vị cá nhân.
Tác dụng của quả chà là
Nếu còn lạ lẫm về loại quả này, bạn có thể thắc mắc chà là có tác dụng gì? Bạn hãy cùng tìm hiểu những tác dụng của quả chà là dưới đây nhé.
1. Tác dụng của quả chà là giúp bổ sung dinh dưỡng
Chà là có rất nhiều chất dinh dưỡng. Khoảng 100g chà là cung cấp các chất dinh dưỡng sau:
- Calo: 277
- Carb: 75g
- Chất xơ: 7g
- Protein: 2g
- Sắt: 5% mức tiêu thụ khuyến cáo hàng ngày
- Kali: 20% mức tiêu thụ khuyến cáo hàng ngày
- Đồng: 18% mức tiêu thụ khuyến cáo hàng ngày
- Magie: 14% mức tiêu thụ khuyến cáo hàng ngày
- Mangan: 15% mức tiêu thụ khuyến cáo hàng ngày
- Vitamin B6: 12% mức tiêu thụ khuyến cáo hàng ngày
Ngoài các khoáng chất và vitamin kể trên, tác dụng của quả chà là cũng đến từ những chất chống oxy hóa rất dồi dào trong loại quả này.
Hàm lượng calo của chà là khô cao hơn hầu hết các loại trái cây tươi và ngang bằng các loại trái cây sấy khô khác như nho khô hay sung sấy khô. Thường lượng calo trong quả chà là đến từ carb và một lượng nhỏ protein.
2. Tác dụng của quả chà là giúp cải thiện hệ tiêu hóa
Chỉ 100g chà là có thể cung cấp cho bạn gần 7g chất xơ nên đây là một món rất thích hợp nếu bạn muốn bổ sung chất xơ để cải thiện sức khỏe.
Chất xơ có thể cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa nhờ khả năng ngăn ngừa táo bón bằng cách thúc đẩy nhu động ruột. Trong một nghiên cứu, 21 người tiêu thụ 7 quả chà là mỗi ngày trong 21 ngày đã có những cải thiện đáng kể về tần suất đi vệ sinh cũng như nhu động ruột so với khi họ không ăn chà là.
3. Tác dụng của quả chà là giúp phòng bệnh
Chà là cung cấp cho cơ thể nhiều chất chống oxy hóa khác nhau rất có ích cho sức khỏe và giúp bạn phòng bệnh. Ba chất chống oxy hóa mạnh nhất trong quả chà là có thể kể đến là:
• Flavonoid: Flavonoid là chất chống oxy hóa mạnh có thể giúp giảm viêm, giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, Alzheimer và một số loại ung thư.
• Carotenoid: Carotenoid được chứng minh là có tác dụng tăng cường sức khỏe tim và giảm nguy cơ mắc các rối loạn về mắt như thoái hóa điểm vàng.
• Axit phenolic: Loại axit này được biết đến với đặc tính chống viêm và có thể giúp giảm nguy cơ ung thư cũng như bệnh tim.
4. Tác dụng của quả chà là với bà bầu
Bà bầu nên ăn chà là trong vài tuần cuối thai kỳ để thúc đẩy sự giãn nở cổ tử cung và giảm thời gian sinh nở. Trong một nghiên cứu, 69 phụ nữ tiêu thụ 6 quả chà là mỗi ngày trong 4 tuần trước ngày dự sinh có khả năng chuyển dạ tự nhiên cao hơn 20%. Hơn nữa, thời gian chuyển dạ của những phụ nữ này cũng ít hơn đáng kể so với những người không ăn.
Ngoài ra, chà là cũng có chứa tannin đã được chứng minh là có thể thúc đẩy các cơn co thắt. Hơn nữa, đây cũng là một nguồn đường và calo tự nhiên rất tốt và cần thiết để duy trì năng lượng trong quá trình chuyển dạ.
5. Tác dụng của quả chà là giúp cải thiện sức khỏe não bộ
Bạn có thể ăn quả chà là để cải thiện chức năng não bộ. Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã chứng minh rằng tác dụng của quả chà là có thể giúp giảm các dấu hiệu viêm não.
Theo các nghiên cứu, tác dụng của quả chà là có thể giúp bạn giảm nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer.
6. Tác dụng của quả chà là giúp làm ngọt tự nhiên
Chà là là một nguồn cung cấp đường fructose, một loại đường tự nhiên được tìm thấy trong trái cây. Vậy nên, loại quả này khá ngọt và sẽ là một lựa chọn thay thế lành mạnh cho đường trắng trong các công thức nấu ăn. Hơn nữa, khi dùng chà là trong món ăn, bạn sẽ nhận được thêm các tác dụng của quả chà là nhờ dưỡng chất, chất xơ và chất chống oxy hóa có trong loại quả này.
Bạn có thể tự làm nước chà là để thay cho đường khi nấu ăn bằng cách bỏ chà là vào máy xay với nước cho tới khi hỗn hợp dẻo mịn.
7. Những tác dụng khác của quả chà là
Quả chà là cũng có thêm một số lợi ích sức khỏe khác. Tuy những tác dụng của loại quả này chưa được kiểm chứng bằng nghiên cứu khoa học nhưng bạn vẫn có thể tham khảo:
• Quả chà là tốt cho xương: Chà là chứa một số khoáng chất bao gồm phốt pho, kali, canxi và magie. Những chất này có khả năng ngăn ngừa các bệnh liên quan đến xương như loãng xương.
• Quả chà là giúp kiểm soát đường huyết: Chà là có khả năng giúp điều chỉnh lượng đường trong máu do chỉ số đường huyết thấp cùng lượng chất xơ và chất chống oxy hóa cao. Đây là món ăn khá hợp lý nếu bạn cần giảm lượng đường mình nạp vào cơ thể mỗi ngày.
Các món ăn với chà là
Vì loại quả này vẫn chưa thông dụng với mọi người nên bạn có thể thắc mắc loại quả này có thể ăn được không? Thực tế, đây không chỉ là một món ăn vặt ngon và bổ dưỡng mà còn rất dễ để kết hợp vào thực đơn hàng ngày của bạn. Bạn có thể thêm loại quả này vào ly sinh tố, đĩa salad hay món khai vị để nhận được các tác dụng của quả chà là.
1. Sinh tố chà là với chuối
Cả chuối và chà là đều có đủ độ ngọt nên bạn sẽ không phải dùng đường hay các chất làm ngọt khác trong món sinh tố này. Hạt chia cũng giúp tăng cường protein cho ly sinh tố. Bạn có thể áp dụng công thức sau để làm hai ly sinh tố.
Nguyên liệu
- 2 quả chuối chín vừa
- Khoảng 30g chà là khô
- 225ml sữa hạnh nhân
- 10mg hạt chia
- 5 mg thảo quả đã nghiền
- Nửa quả chanh vừa, ép lấy nước
- 4 viên đá
- Một ít bột quế
- Một ít muối
Cách thực hiện
– Bạn bỏ tất cả các nguyên liệu trên vào máy xay và xay với tốc độ cao trong khoảng 1 phút để hỗn hợp mịn.
– Đổ hỗn hợp ra ly rồi thêm một ít quế và muối sao cho vừa miệng.
– Thưởng thức ngay.
Nếu thời gian cho phép, bạn hãy ngâm hạt chia với nước trong một giờ để hạt chia mềm ra và dễ xay hơn. Nếu bạn không dùng hết số hạt chia mình ngâm, hãy bỏ vào tủ lạnh để bảo quản trong tối đa 1 tuần.
2. Salad chà là với cam và hạnh nhân
Món salad trái cây đầy màu sắc này là lựa chọn lý tưởng khi bạn thèm một món vừa ngọt vừa thanh mát. Những quả chà là thái nhỏ thêm một chút vị ngọt cho món ăn, hạnh nhân thì sẽ giúp món salad thêm giòn. Bạn dùng công thức sau có thể nấu phần ăn cho 4 người.
Nguyên liệu
- Khoảng 5mg dầu dừa đã làm chảy
- 5ml mật cây thùa (si rô agave)
- 1,25g quế
- Muối
- 25g hạnh nhân chưa qua chế biến
- 4 – 6 quả cam tùy theo kích cỡ quả
- 4 quả chà là tươi thái lát mỏng
- 5mg bạc hà thái sợi
Cách thực hiện
– Làm nóng lò ở nhiệt độ khoảng 160°C.
– Bạn hãy trộn dầu dừa, mật cây thùa, quế và một ít muối trong một chén nhỏ.
– Bỏ hạnh nhân vào bát và trộn để hỗn hợp trên bao đều hạnh nhân.
– Trải hạnh nhân lên tấm lót nướng rồi bỏ vào lò nướng. Bạn nhớ đảo hạnh nhân một hoặc hai lần cho đến khi nướng được 10 phút. Bạn để hạnh nhân nguội bớt sau khi nướng.
– Cắt hai đầu quả cam rồi lọc bỏ vỏ. Sau đó, bạn tiếp tục cắt lát quả cam và bỏ hạt.
– Sắp xếp các lát cam trên đĩa rồi xếp chà là, hạnh nhân và bạc hà lên trên.
– Thưởng thức món ăn.
3. Thịt xông khói cuộn chà là
Khi bạn kết hợp thịt xông khói với chà là sẽ tạo ra một món khai vị khá thú vị. Hãy cùng thử làm món ăn lạ miệng này để đãi cả nhà nhé.
Nguyên liệu
- 20 – 24 quả chà là khô
- Khoảng 113g phô mai dê hoặc phô mai xanh
- Khoảng 340 – 455g thịt xông khói. Bạn hãy chọn thịt có độ dày trung bình để món ăn ngon hơn
- 20 – 24 quả hạnh nhân đã nướng (nếu thích)
- Tăm đã ngâm trong nước
Cách thực hiện
– Làm nóng lò nướng đến khoảng 204°C.
– Dùng dao để cắt một khe nhỏ trên hạt chà là rồi lấy hột chà là ra.
– Dùng muỗng nhồi phô mai dê hoặc phô mai xanh vào mỗi hạt chà là. Nếu bạn muốn dùng hạnh nhân, hãy nhồi thêm hạnh nhân vào chà là cùng phô mai. Sau khi đã nhồi xong, bạn dùng tay khép lỗ đã cắt trên hạt chà là lại.
– Bạn cắt miếng thịt xông khói làm đôi theo chiều ngang rồi dùng thịt gói hạt chà là. Bạn dùng tăm để cố định phần thịt.
– Sắp các hạt chà là bọc thịt xông khói lên tấm nướng bánh. Bạn hãy đặt sao cho các hạt chà là cách đều nhau.
– Nướng trong 15 phút.
– Lật mặt hạt chà là và nướng thêm 15 – 20 phút nữa. Bạn hãy quan sát và lấy chà là ra khi thịt xông khói đã đạt được độ giòn mong muốn.
– Trình bày hạt chà là cuộn thịt xông khói ra đĩa. Bạn có thể lót thêm giấy thấm dầu trên đĩa để thấm dầu mỡ thừa.
Bạn có thể nhồi chà là trước rồi đậy kín và bỏ vào tủ lạnh trong tối đa một ngày trước khi nướng.
4. Mứt chà là
Bạn có thể dùng chà là làm mứt để có món ăn vặt nhâm nhi khi đọc sách, xem tivi hoặc mời bạn bè cùng thưởng thức cho câu chuyện thêm phần hấp dẫn. Dưới đây là cách làm mứt chà là ngon bạn có thể tham khảo:
Nguyên liệu
- 1kg quả chà là tươi, to bằng ngón tay, màu vàng cam, không bị dập nát.
- 0,5kg đường
Cách thực hiện
– Rửa sơ quả chà là qua vài lần với nước sạch, sau đó bạn ngâm với nước muối để loại bỏ vi khuẩn.
– Khi chà là đã được làm sạch thì bạn cho vào nồi, đổ đường lên rồi đảo đều và chờ ít nhất 5 tiếng cho đường ngấm.
– Khi đường ngấm hết và tan thành nước thì bạn cho mứt lên bếp để sên.
– Khi sên mức, bạn nên để lửa nhỏ liu riu. Khi nồi bắt đầu sôi 5-10 phút thì đảo đều tay liên tục tới khi đường cạn.
– Quan sát thì nước đường cạn dần và mứt chuyển thành màu nâu sệt sệt lại là xong. Nếu nhà có lò sấy thì chuyển qua sấy 5 phút để mứt khô ráo hơn.
– Sau đó bạn để mứt nguội hoàn toàn rồi dùng lọ bằng thủy tinh để tránh xảy ra hiện tượng oxy hóa. Sau đó, bạn cất lọ ở nhiệt độ bình thường và đậy nắp lại sau mỗi lần sử dụng.
Bên cạnh những tác dụng của quả chà là, bạn chỉ nên ăn loại quả này ở mức vừa phải để tránh khỏi những tác dụng phụ. Nếu ăn nhiều loại quả này, bạn có thể bị đầy hơi, đau bụng, táo bón, tiêu chảy, gây phát ban da, hen suyễn, tăng cân…
Quả chà là vừa thơm ngon, lại dễ kết hợp vào món ăn và rất tốt cho sức khỏe. Bạn hãy thử một công thức để không bỏ lỡ những tác dụng của loại quả siêu ngon và bổ dưỡng này nhé.