Bạn có thể từng uống sữa bò, sữa dê hay sữa hạt nhưng chưa nghe đến sữa gián. Đối với những ai không dung nạp lactose, sữa gián là một lựa chọn mang đến đầy đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu mà không gây ra các phản ứng khó chịu. Đây là một trong những trào lưu mới lạ khiến không ít người tò mò. Tuy nhiên, loại sữa này cũng có nhiều hạn chế bên cạnh những tác dụng tốt cho sức khỏe.
Hãy cùng tìm hiểu về sữa của loài côn trùng mà phần lớn chúng ta thường xua đuổi để khám phá thêm về nguồn dinh dưỡng phong phú nhé.
Sữa gián là gì?
Sữa gián là tinh thể giàu protein do một loại gián có tên là Diploptera punctata tiết ra. Đây là một loài gián cánh cứng ở Thái Bình Dương. Không như những loài gián bình thường khác, loài gián Diploptera puncata này đẻ con và tiết sữa ở dạng tinh thể protein để làm thức ăn cho gián con đang phát triển.
Trong những năm gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng tinh thể giống sữa này rất giàu dinh dưỡng và được coi là một loại thực phẩm hoàn chỉnh. Đây là một nguồn protein, carbs và chất béo tốt dồi dào.
Ngoài ra, loại sữa này còn cung cấp đầy đủ cả chín axit amin thiết yếu. Có rất nhiều loại thực phẩm không chứa thịt thiếu một hoặc nhiều trong số 9 axit amin thiết yếu này. Trong khi đó, sữa gián lại có đủ cả 9 loại axit amin này nên là một lựa chọn thay thế phù hợp cho các sản phẩm từ sữa bạn thường dùng.
Mặc dù mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, việc lấy sữa gián hiện đang được làm thủ công với nhiều công đoạn phức tạp. Vậy nên, việc sản xuất loại sữa này rộng rãi là không khả thi trong thời điểm hiện tại.
Quá trình lấy sữa gián
Cơ thể gián mẹ bắt đầu sản sinh ra các dịch lỏng tinh thể có màu vàng nhạt khi phôi thai phát triển được gọi là “sữa”. Các nhà khoa học đã chứng minh loại sữa này có lượng dinh dưỡng cao gấp 3 lần so với sữa bò.
Quá trình thu sữa cần phải đúng thời điểm. Gián mẹ bắt đầu tạo ra sữa cho con khi sống đến khoảng ngày thứ 40. Nhưng gián mẹ được lấy sữa sẽ không có cơ hội sống sót đến ngày này. Người ta sẽ áp dụng một số kỹ thuật để chiết tách và cô đọng các tinh thể sữa trong bụng gián mẹ. Có lẽ chính cách lấy sữa có phần đáng sợ này khiến nhiều người phản đối vì “không nhân đạo”.
Mặc dù loại sữa của loài côn trùng này có nhiều lợi ích sức khỏe, nhưng quá trình lấy sữa hiện nay vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Hầu hết sữa gián mới chỉ có thể thực hiện trong môi trường phòng thí nghiệm và đòi hỏi khá nhiều nhân lực.
Tác dụng của sữa gián
Tuy chưa được sản xuất rộng rãi nhưng hiện đã có một số nghiên cứu nhỏ về lợi ích sức khỏe của sữa gián. Bạn có thể tham khảo một số tác dụng loại sữa này như sau:
Có nhiều chất dinh dưỡng
Sữa gián được cho là một loại siêu thực phẩm có hàm lượng dinh dưỡng dồi dào. Thực tế, đã có nghiên cứu trong phòng thí nghiệm chỉ ra rằng loại sữa này có hàm lượng dinh dưỡng cao gấp ba lần so với sữa bò hay sữa trâu. Một phân tích trong phòng thí nghiệm năm 1977 cho thấy loại sữa này có các thành phần dinh dưỡng như sau:
- Carb: 25%
- Protein: 45%
- Axit amin: 5%
- Chất béo (lipid): 16 – 22%
Cũng có các phân tích chỉ ra rằng loại sữa nói trên là nguồn cung cấp một số chất dinh dưỡng khác như axit oleic, axit linoleic, axit béo omega-3, vitamin, khoáng chất, axit béo chuỗi ngắn và trung bình. Đặc biệt, đây là một sản phẩm thay thế sữa bò cung cấp tất cả chín axit amin thiết yếu.
Không gây dị ứng lactose
Chứng không dung nạp đường lactose là một tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến 65% dân số toàn thế giới. Chứng này là do sự thiếu hụt lactase, một loại enzyme giúp tiêu hóa đường lactose trong các sản phẩm từ sữa.
Các triệu chứng không dung nạp lactose bao gồm tiêu chảy, đầy hơi, đau dạ dày, buồn nôn sau khi tiêu thụ các sản phẩm từ sữa. Sữa gián không chứa lactose nên có thể là một lựa chọn thay thế phù hợp cho những người không dung nạp đường lactose hoặc dị ứng sữa bò.
Vì sao bạn nên cẩn trọng khi dùng sữa gián?
Sữa gián tuy giàu dinh dưỡng nhưng vẫn có một số hạn chế mà bạn nên cẩn trọng. Sau đây là những hạn chế của loại sữa này:
• Nhiều calo: Sữa gián tuy nhiều dinh dưỡng nhưng cũng chứa rất nhiều calo. Chỉ 250ml của loại sữa này có thể chứa khoảng 700 calo. Số calo này nhiều hơn gấp 3 lần so với calo trong cùng một lượng sữa bò thông thường. Điều này có nghĩa là việc tiêu thụ quá nhiều loại sữa giàu dinh dưỡng này có thể khiến bạn tăng cân.
• Quá trình lấy sữa không nhân đạo: Theo quan điểm của nhiều người, quá trình lấy sữa gián có thể không phù hợp với giá trị đạo đức. Để có một ly sữa, người ta có thể cần giết hàng ngàn con gián.
• Độ an toàn không đảm bảo: Hiện tại vẫn chưa có nghiên cứu nào chứng minh rằng sữa gián là an toàn cho con người. Vì vậy, những đối tượng có thể chất nhạy cảm như trẻ em và phụ nữ mang thai nên tránh dùng loại sữa này.
• Không phổ biến: Sữa gián khá khó lấy nên hiện không phổ biến và có thể sẽ có giá cả đắt đỏ trong tương lai. Điều này có nghĩa là không nhiều người có thể tiếp cận với loại sữa này.
Sữa gián rất giàu dinh dưỡng mà lại không chứa lactose nên là lựa chọn phù hợp với những ai dị ứng với sữa bò nhưng vẫn cần bổ sung những chất dinh dưỡng cần thiết. Tuy nhiên trước khi dùng, bạn vẫn cần cân nhắc một số hạn chế của loại sữa này như lượng calo cao mà độ an toàn lại không đảm bảo.
Nếu mắc chứng không dung nạp với lactose trong sữa bò, bạn có thể tìm đến các loại sữa hạt. Sữa gián có thể là một loại “siêu thực phẩm” trong tương lai, song bạn cũng không nhất thiết phải theo trào lưu này để bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể!
Như Vũ
